Riesling – moc orzeźwienia, niepowtarzalny smak i klejnot niemieckich winnic

Riesling to nie tylko odmiana winorośli, to żywa legenda. Jego zwolennicy rozsiani są po całym świecie, a fani zachwycają się jego niesamowitą różnorodnością i niepowtarzalnym charakterem. Jak do tego doszło, że riesling zawładnął sercami winomaniaków? Sprawdźmy też, dlaczego riesling jest kameleonem wśród win.

Niemcy – kraina tysiąca rieslingów

Riesling to odmiana, która pochodzi z samych Niemiec. Pierwsza wzmianka o szczepie pochodzi z 1435 roku, gdy w spisanym dokumencie (dowodzie sprzedaży z regionu Rheingau) pojawia się słowo "riesling". Uważa się, że właśnie Rheingau i Mozela to dwa miejsca, w których historia upraw rieslinga jest najdłuższa. Kolejne źródła dowodzą tego, że w XV i XVI wieku był on uprawiany również w Palatynacie i Hesji Nadreńskiej. Do dzisiaj w Niemczech powstaje około 40% światowej produkcji tej odmiany.

Poza winami z Niemiec warto też szukać rieslingów pochodzących z Austrii, zwłaszcza z takich regionów jak Wachau, Kremstal czy Kamptal. Jeśli chodzi o Nowy Świat to najlepsze rieslingi znajdziecie w Australii (Clare Valley i Eden Valley) oraz w USA (Washington i Oregon).

Jak smakuje riesling?

Najbardziej charakterystyczną cechą rieslinga jest jego kwasowość. To ona wpływa na to, że potrafi być delikatny i subtelny, jak wiosenny kwiat, ale potrafi też zaskoczyć siłą i bogactwem aromatów. Od wytrawnych i orzeźwiających win musujących, przez aromatyczne, wino półsłodkie, po wytrawne i mineralne - riesling oferuje naprawdę nieskończenie wiele stylów.

Najłatwiej zobrazować ją smakiem owoców. Kwasowość może być bardziej cytrusowa, czasem jabłkowa, momentami stalowa, ale zawsze będzie zdecydowanie wyczuwalna. Do tego rieslingi to wina zbudowane właśnie wokół nut cytrusowych, czasem pojawiają się również elementy kwiatowe, petrolowo-benzynowe (to cecha, której sporo osób poszukuje w winach z odmiany), a w winach starszych albo słodkich również nuty woskowe i miodowe.

Przekładając te ogólne cechy na charakterystykę poszczególnych winiarskich regionów Niemiec, to te leżące na północy (Mozela, Rheingau, Mittlerhein, Nahe) będą dawały wina szczuplejsze, bardziej mineralne, chłodniejsze, cytrusowe właśnie. Natomiast cieplejsze miejsca, jak Hesja Nadreńska czy Palatynat słyną z pełniejszych, mocniej zbudowanych, bardziej owocowych rieslingów.

Riesling potrafi bawić się cukrem

Ta wysoka kwasowość, z której słynie riesling sprawia też, że winiarze mają świetne pole do eksperymentów z cukrem. Riesling świetnie wychodzi jako wino wytrawne, ale równie rewelacyjnie sprawdza się jako wino z cukrem resztkowym (wino półsłodkie lub słodkie).

Jak więc rozpoznać z jakim przypadkiem mamy do czynienia? Pomogą określenia, które znajdziemy na etykietach niemieckich win. „Trocken” oznacza wino wytrawne, „halbtrocken” to riesling półwytrawny, a „halbsüss” to wino półsłodkie. Znajdziecie też takie określenia jak „feinherb”, które wskazuje na wino na granicy półwytrawnego i półskłodkiego oraz „lieblich” oznaczające wina słodkie.

Warto dodać, że jakościowe niemieckie wina są oznaczane przez tzw. predykaty. Wskazują one na to, że wina były zbierane później (tzw. późny zbiór), co oczywiście przekłada się również na poziom cukru w winie. W tym przypadku mamy klasy – zaczynając od najmniej słodkich – kabinett,spätlese, auslese, beerenauslese i trockenbeerenauslese. Przy nich niedozowlona jest szaptalizacja, a więc dosładzanie moszczu winnego przed fermentacją.

Wina dwóch ostatnich klas (beerenauslese i trockenbeerenauslese) powstają z owoców dotkniętych tzw. szlachetną pleśnią i rozwijają typowej dla niej aromaty miodowe oraz kandyzowanych owoców. To butelki, które potrafią dojrzewać dekadami, są jednymi z najlepszych przedstawicieli słodkich win na świecie.

Riesling jest też używany do win kategorii „Eiswein”, a więc win lodowych. Owoce są zbierane z krzewów dopiero po pierwszym mrozie, zwykle w grudniu i z takich zmrożonych, skoncentrowanych winogron wytłaczany jest gęsty sok, który następnie podlega fermentacji.

Do czego pasują rieslingi?

Ta różnorodność styli przekłada się również na dużą elastyczność rieslingów w kuchni. Wytrawne idealnie smakują z pieczonymi, czy smażonymi rybami i to zarówno tymi morskimi jak i słodkowodnymi, a także z krewetkami czy mulami. Mocniej zbudowane pozycje albo takie, które już trochę ewoluowały w butelce sprawdzą się do pieczonego kurczaka czy nawet cielęciny.

Wina klasy kabinett świetnie zagrają na aperitif, ale sprawdzą się również w kuchni azjatyckiej, choćby do sushi. Słodkie wina od poziomu spätlese wzwyż będą idealne do deserów, zwłaszcza ciast bazujących na jabłkach, morelach czy brzoskwiniach albo do sernika.

Każdy znajdzie coś dla siebie

Różnorodność niemieckich regionów winiarskich sprawia, że rieslingi z poszczególnych miejsc mają swój niepowtarzalny charakter. Te znad Mozeli zachwycają delikatnymi i mineralnymi winami, te z Rheingau oferują wytrawne i eleganckie pozycje, a te z Pfalz kuszą bogatymi i aromatyczną słodyczą.

Riesling to wspaniała odmiana, która zachwyci zarówno winomaniaków szukających wytrawnych i mineralnych win, jak i miłośników słodkich i aromatycznych butelek.